Persoonlijk Leiderschap – Waar begin je?
Ik geef al vele jaren persoonlijk leiderschapscursussen. Vast onderdeel daarvan is het kijken naar vormende ervaringen, zowel in positieve als negatieve zin. Het idee hierachter is dat de persoonlijke geschiedenis van iemand van grote invloed is op het gedrag van nu. Het werkt vaak bevrijdend als mensen leren dat hun gedrag (bijvoorbeeld ‘het vermijden van conflicten’) ooit een goede strategie was. Of dat hun altijd-maar-doorgaan houding aangeleerd is omdat ze als jong kind meer te verstouwen kregen dan goed voor ze was.
Vaak hoor ik grote verhalen, over allerlei vormen van misbruik, pesten, vechtscheidingen, jonggestorven ouders, of ontwrichting van het gezin door (psychische) ziekte bij ouders. Het zijn verhalen die niemand onberoerd laat en diep respect oproepen voor hoe iemand overeind is gebleven. Ik realiseer me dat je met eenzelfde levensloop en wat minder geluk ook anders terecht had kunnen komen. Niet omdat je zwak bent, maar simpelweg omdat die liefhebbende hand, een luisterend oor of dat ene duwtje in de goede richting ontbrak.
Wat mij dan treft is de strengheid die mensen naar zichzelf hebben. Ze vinden zichzelf stom, slap of niet goed genoeg. Ze zouden niet bang moeten zijn, terwijl ze uit een gezin kwamen met een alcoholistische vader die rake klappen uitdeelde. Ze zouden minder perfectionistisch moeten zijn, terwijl hoge cijfers halen ooit de enige manier was om aandacht te krijgen. Ze zouden niet bang moeten zijn voor ‘iets delen in de groep’, terwijl ze ooit op school zijn gepest. Elk verhaal net even anders en toch ook herkenbaar voor velen.
Deelnemers willen dan vooral leren hoe ze ergens ‘vanaf’ komen. En dat is begrijpelijk. Ze willen niet meer bang zijn, niet meer zo perfectionistisch zijn, of niet meer dichtklappen als iemand over hun grens gaat. En ze rekenen het zichzelf aan dat ze het niet kunnen.
Het begin van een antwoord op de vraag ‘hoe kom ik ergens vanaf?’ begint met de vraag ‘hoe ben ik zo geworden?’ In essentie is dat wat ik in mijn begeleidingswerk doe. Ik begeleid mensen zo dat het gedrag van ooit erkenning krijgt en dat het kleine meisje of jongetje van ooit alsnog gezien wordt. Pas als het oude gedrag ‘credits’ krijgt ontstaat er ruimte voor iets nieuws en kan er met nieuw gedrag geëxperimenteerd worden.